Służba zdrowia i kolejne rządy winne skandalu ze skażoną krwią sprzed 7 lat

Zakażenie w Wielkiej Brytanii ok. 30 tys. osób HCV lub HIV, z których ok. 3000 osób zmarło, nie było przypadkiem, lecz skutkiem zaniedbań publicznej służby zdrowia i kolejnych rządów; a następnie tuszowania sprawy - napisano w opublikowanym w poniedziałek raporcie.

Raport jest efektem trwającego prawie siedem lat publicznego dochodzenia w sprawie największego skandalu w historii NHS, brytyjskiej służby zdrowia. W latach 70. i 80. XX wieku ok. 30 tys. osób zostało zakażonych wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV) lub wirusem HIV
w efekcie podania przez NHS skażonej krwi i produktów krwiopochodnych.
Praprzyczyną było to, że na początku lat 70. Wielka Brytania nie była samowystarczalna pod względem oddawania krwi, więc rząd zwrócił się do Stanów Zjednoczonych w celu zaspokojenia rosnącego popytu. Partie czynnika VIII - niezbędnego białka do krzepnięcia krwi, którego osoby chore na hemofilię nie wytwarzają naturalnie - zaczęły być importowane i szeroko stosowane w leczeniu tej choroby. Jednak większość z nich została wyprodukowana z krwi pobranej od więźniów, narkomanów i innych grup wysokiego ryzyka, którym płacono za oddawanie krwi. Oddawana krew nie była testowana na obecność wirusa HIV do 1986 roku, a na obecność wirusa zapalenia wątroby typu C do 1991 roku.
Dochodzenie wykazało, że bezpieczeństwo pacjentów nie było najważniejszym czynnikiem przy podejmowaniu decyzji przez NHS, a pomimo że ryzyko przenoszenia infekcji wirusowych we krwi i produktach krwiopochodnych było znane od momentu powstania NHS w 1948 roku, przez lata nadal podawano je pacjentom. W efekcie ludzie byli narażeni na "niedopuszczalne ryzyko".
Główne zaniedbania wymienione w raporcie to m.in.: zbyt mało zrobiono, by powstrzymać import produktów krwiopochodnych z zagranicy, które wykorzystywały krew od dawców wysokiego ryzyka, takich jak więźniowie i narkomani; w samej Wielkiej Brytanii do 1986 roku przyjmowano krew od grup wysokiego ryzyka, takich jak więźniowie; dopiero od końca 1985 roku wprowadzono obróbkę cieplną produktów krwiopochodnych w celu wyeliminowania wirusa HIV, chociaż ryzyko było znane już w 1982 roku; od lat 70. przeprowadzano zbyt mało testów, aby zmniejszyć ryzyko wirusowego zapalenia wątroby; rząd zignorował w 1983 roku ostrzeżenie jednego z czołowych brytyjskich ekspertów ds. chorób zakaźnych, że wszystkie importowane amerykańskie produkty krwiopochodne powinny zostać wycofane z użytku przez NHS do czasu wyjaśnienia ryzyka związanego z HIV.
Ukrywanie prawdy obejmowało nie tylko celowe jej zatajanie, ale też mówienie półprawd lub nie mówienie ludziom tego, co mieli prawo wiedzieć, w tym o ryzyku związanym z leczeniem, które otrzymali, jakie alternatywy były dostępne, a czasami nawet, że zostali zakażeni.
Odnosząc się do ustaleń z dochodzenia premier Rishi Sunak powiedział, że jest to "dzień wstydu dla państwa brytyjskiego". "Dzisiejszy raport pokazuje trwającą od dziesięcioleci moralną porażkę w sercu naszego życia narodowego" - mówił w Izbie Gmin.
Premier Sunak ma przedstawić szczegóły wypłaty odszkodowań dla ofiar skandalu.